AKM’de Sanat Yerine Sanat’ta AKM

Recordmag – İlker Köklük

19691

Atatürk Kültür Merkezi denildiğinde aklıma içinde sanat yapılsın diye inşa edilmiş bir bina geliyor bazen. Ama sonra hemen bu saçma düşünceleri kim sokuyor aklıma diyorum ve kurtuluyorum bu yanılgıdan. Haksız mıyım şimdi? Bir kere, içinde sanat yapılması için inşa edilmiş bir bina olsaydı AKM, içinde sanat yapılırdı. Ama Akm’nin tarihine bakınca içinde sanat yapılmasından çok, dışında, içinde sanat yapılmasın diye savaş verildiğini görüyoruz. Öyle bir savaş verildi ki hem de, trajik öyküleri oldu mesela, çevresinde entrikalı oyunlar sahnelendi ya da; sonra direnişlere sembol oldu, baskılara kitsch. Kendisi bir sanat eserine dönüştü bu haliyle.

Mesela,

1929’da yapılması fikri ortaya çıktı, açılışı çok kısa bir sürede 40 yıl sonra 1969’da yapıldı.

Bir yıl gibi uzunca bir süre Opera ve Bale gösterilerine ev sahipliği yapmasına sabredildikten sonra Arthur Miller’ın Amerika’daki komünist avını hicvetmek için yazdığı “Cadı Kazanı” oyunu oynanırken yandı.

Kısa bir süre, 1978’e kadar, sekiz yıl kapalı kaldı.

2005 yılında Akp’li Kültür ve Turizm bakanı tarafından ekonomik ömrünü tamamlamış bulundu ve yıkımı önerildi.

2007 yılında baktılar elden gidiyor Koruma Kurulu binayı kültür varlığı olarak tescilledi.

2008 yılında Akp hükümeti baktı sahip çıkan var, ortada proje dahi yokken tadilat bahanesiyle binayı kapattı.

2012 yılında ta 1993’te Kenan Evren’nin bir tablosuna 50 Milyon TL Ödeyen bir ailenin vakfından gelen 30 Milyon TL bağışla restorasyon çalışmaları başladı.

2013 yılında bu çalışmalar Akp hükümetinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından durduruldu.

Aynı yılın Haziran ayında dönemin başbakanı tarafından yıkılıp yerine Opera binası yapılacağı açıklandı, aynı konuşmada birkaç cümle sonra bir de cami.

Bu açıklamalar havada uçuşurken geleceğe yakışan güzel çocuklarla, işten çıkıp Taksim meydanına akın eden dürüst ve onurlu insanların başlattığı Gezi Parkı Direnişine şahitlik etti; ardından da o büyük direnişin kanla bastırılışına. Hatta direnişe bil fiil katıldı, kanla bastırılışa da.

akm-polis-karakol (1)

O günlerde ve sonrasında polis karakolu ve tuvaleti olarak kullanıldı. Polis karakolu olarak kullanıldığı bu dönem içinde önemli aksamları gizlice sökülüp hurda ederine fırsatçılara satıldı.

Şimdi ise hala ona ne kadar ihtiyacımız olduğunu bilirmiş gibi perişan haliyle her gün meydandan geçenleri izliyor. Kimi utanıyor bu halden, kimi oh çekiyor, kiminin haberi bile yok. Halbuki ortak olan tek noktamız sanat olmadan iyileşemeyeceğimiz. Öyleyse Akm olmadan asla.

polis-gezi-parki